دو قطب گفتمان ملي
سام قندچي
در 30 سال گذشته بحث هاي مفصلي درباره مسأله ملي در ايران و راه کارهاي برخورد به آن مطرح شده است. از مبارزات مدني براي کسب حقوق اتنيکي گرفته تا بحث هاي سياسي درباره سيستم اداره کشور که ادامه دولت متمرکز تا انواع مختلف فدراليسم اداري يا قومي تا نظرياتي مبني بر تجزيه ايران را شامل ميشود. اين مباحث گاه آنقدر با احساسات ميهني در آميخته هستند که گفت و گوي منطقي در اين عرصه را بسيار مشکل ميکند. همه گونه دلائل سياسي يا تاريخي يا سوق الجيشي نيز ذکر ميشوند و از دخالت هاي خارجي تا نمونه هاي رويدادهاي تاريخي نظير 21 آذر 1324 در آذربايجان و کردستان به بحث کشيده ميشوند و تحريک احساسات گاهي اجازه نميدهد واقعيت کنوني که پيش رو است بتواند در يک ديالوگي سالم مورد بررسي قرار گيرد.
بنظرم بهتر است که نظرات دو سوي گفتمان را يک بار بدون ترس، واقعاً مورد بازخواني قرار دهيم، و آنهم نه در شکل تعديل يافته، بلکه در واقعيت کامل دو قطب اصلي، تا بتوانيم ببينيم که واقعاً نگراني دو سوي قضيه چيست. اگر روش اسلامگرايان را پيشه کنيم و نقطه مقابل خود را مرتد و شايسته نابود شدن فرض کنيم و حاضر نشويم به نظراتش توجه کنيم، نتيجه کار هم مثل کشمکش اسلام گرايان با جامعه مدرن ميشود، که هر روز به خشونت بيشتر گرائيده و در مقابل چشمان بهت زده جهانيان فاجعه يازدهم سپتامبر 2001 در نيويورک روي ميدهد که هنوز براي بشريت قابل درک نيست که چگونه توانسته است اين شکاف دو ديدگاه به چنين ابعاد دهشتناکي برسد.
اميدوارم که معضل اتنيکي ايران به چنان سطحي سقوط نکند و بتوانيم فضاي گفتمان را بين نظراتي که از هم فاصله بسيار دوري دارند برقرار کنيم باشد که بشود از انرژي حاصل از تلاش براي حقوق اتنيکي موتور ديگري براي توسعه حقوق بشر در ايران آينده براي دستيابي به زندگي مدرن تر حاصل شود (1) و نه آنکه به قهقراي جنگ هاي قومي و نابودي ايران سقوط کنيم.
در ابتدا نگاهي بياندازيم به يکي از نظراتي که بطور روشن از دولت مرکزي و مدلي که مدرنيسم ايران تحت حکومت رضا شاه بخود گرفت، حمايت ميکند. آقاي بهروز صور اسرافيل و خانم شيرين نشاط در مصاحبه تلويزيوني زير چنين ديدگاهي را بطور روشن و شفاف ارائه کرده اند که دفاع از یکپارچگی ارضی ایران را فرآیندي ابدی ميبيند که ارتباطی به برهم خوردن موازنه قدرت و آمدن و رفتن این و یا آن حکومت ندارد و تجزيه سرزمين ايران را گناهي نابخشودني محسوب ميکند که مجازات آن بايستي نابودي تجزيه طلبان باشد، چه بشود اين حکم را امروز به اجرا گذاشت و چه مجبور شد براي اجراي آن منتظر فردا شد:
http://www.sarbazan.com/AntiSeparatism.asp
http://www.youtube.com/watch?v=yjfiVqsVVJs
http://www.youtube.com/watch?v=6HnE2I34x3g
http://www.youtube.com/watch?v=BWd1VRePmco
از سوي ديگر نگاهي کنيم به نوشته آقاي ايوب رحماني که به روشني خواستار تجزيه کردستان ايران و پيوستن آن به کردستان عراق و ترکيه شده و ايجاد کشور کردستان بزرگ را توصيه ميکند:
http://www.rojhelatpres.com/june-07/21-15.htm
البته شخصاً نظرم را درباره مقاله بالا نوشته ام هر چند نظر من يکي از دو قطب اصلي متضاد گفتمان مسأله ملي در ايران نيست:
http://kurdeayandehnegar.blogspot.com/2007/06/blog-post_22.html
سؤال اين است که آيا ميشود بين دو قطب اصلي بحث ديالوگي برقرار کرد و آيا از چنان ديالوگي ميشود انتظار نتيجه اي داشت. اجازه دهيد به مورد مشابهي نگاه کنيم و آنهم مسأله مذهب است. اگر يکطرف کاملاً مذهبي بوده و فکر کند هر نافي مذهب و مرتدي مستوجب قتل است و سوي ديگر کسي باشد که نافي هر مذهبي باشد، آيا آنها ميتوانند با هم ديالوگي برقرار کنند و آيا چنان ديالوگي نتيجه اي خواهد داشت.
قبل از اينکه بشود به همه اين سؤالات پاسخ داد بهتر است ديدگاه هر دو طرف را که در بالا هر دو بطور روشن آمده است، دقيقاً مورد توجه قرار دهيم تا که بعداً بتواينم به اين موضوع بيشتر بپردازيم.
به اميد جمهوری آينده نگر فدرال، دموکراتيک، و سکولار در ايران
سام قندچي، ناشر و سردبير
ايرانسکوپ
https://s.p9.hostingprod.com/@www.ghandchi.com/iranscope/PHP/ssl/
6 ارديبهشت 1387
April 25, 2008
پانويس:
(1) http://kurdeayandehnegar.blogspot.com/2006/05/3_25.html
مقالات مرتبط
https://s.p9.hostingprod.com/@www.ghandchi.com/ssl/495-HaleMasalehMeli.htm
http://kurdeayandehnegar.blogspot.com/
کتاب کردها و شکل گيري دو.لت مرکزي در ايران
https://s.p9.hostingprod.com/@www.ghandchi.com/ssl/700-KurdsIran.htm
Kurds & Central Government in Iran Book
http://kurdeayandehnegar.blogspot.com/
-------------------------------------------------------
مقالات تئوريک
https://s.p9.hostingprod.com/@www.ghandchi.com/ssl/
فهرست مقالات
https://s.p9.hostingprod.com/@www.ghandchi.com/ssl/SelectedArticles.html